Month: Նոյեմբերի 2022

1. Բառերից անջատեք նախածանցները:

Վեր-հանել, դժ-բախտ, տ-հաճ, ան-հնար, չ-կամ, չ-գալ, դժ-գոհ, ան-հեռատես, արտա-սահման, տ-գետ, տ-հաս, ց-տեսություն, դժ-կամ:

1. Վերջածանցներից յուրաքանչյուրով կազմեք ածանցավոր 3 բառ։

Եղեն – խմորեղեն, ամանեղեն, բուլկիեղեն

Ուհի-գեղեցկուհի, Հայկուհի, թագուհի

Ություն-գիտություն, գողություն, անգրագիտություն

Իչ-գրիչ, ախտահանիչ,  բուժիչ

Որեն-մեղմորեն, քնքշորեն, կոպտորեն

 Արան- դասարան, դատատարան, լվացարան
Ավոր-դատավոր, ածանցավոր, հազարավոր

1. Բառերը բաժանեք արմատների, ածանցների և տեղավորեք աղյուսակում:

Բարձրաձայն, անգրագետ, լավամարդ, անհանգիստ, լեզվանի, մարդկային, հեռագրատուն, լուսարձակ, բառ, աստղադիտարան, պատուհան, հոգի, նավ, հանրագիտարան, գալուստ, սառը, դանակ, նավակ, գազանանոց, հեռուստատեսություն, հողագունդ, բուժքույր, բժշկուհի:

Պարզ	ածանցավոր	բարդ	Բարդ ածանցավոր
Բառ	Անգրագետ	Բարձրաձայն	Աստղադիտարան
հոգի	անհանգիստ	լավամարդ	հանրագիտարան
նավ	լեզվանի	հեռագրատուն	հեռուստատեսություն
գալուստ	մարդկային	լուսարձակ
սառը	գազանանոց	բուժքույր
դանակ	նավակ	հողագունդ
	բժշկուհի
պատուհան

1. Պարզ բառերին արմատներ ավելացրեք և ստացեք բարդ բառեր:

Շուն-շնաձուկ, գինի-գինետուն, բույս-մշակաբույս, հույս-լիահույս, տարի-տարեդարձ, օր-կեսօր:

• Գտիր  9-ի  կրկնապատիկը։
  9×2=18
• Գտիր  4-ի  եռապատիկը։ 
  4×3=12
• Գտիր   6-ի  քառապատիկը։
  6×4=24
• Գտիր  15-ի  հնգապատիկը։    
  15×5=75
• Գտիր  12-ի  տասնապատիկը։    
  12×10=120
• Թվարկիր  11-ի  պատիկ մի  քանի թիվ,  որոնք փոքր են 70-ից։
  11, 22, 33, 44,55, 66
• Թվարկիր   4-ի պատիկ մի քանի թիվ։ Ո՞րն է 4-ի պատիկ ամենափոքր թիվը։
  4, 8, 12, 16,…
  4-ի պատիկ ամենափոքր թիվը“ 4
• Գրեք  8-ի  պատիկ մի քանի թիվ, որոնք փոքր են 64-ից։
  8, 16, 24, 32, 40, 48, 56
• Գրեք  13-ի  պատիկ մի քանի թիվ։ Ո՞րն է 13-ի պատիկ ամենափոքր թիվը։
  13, 26, 39, 52
• Թվարկիր 5-ի պատիկ մի քանի թիվ, որոնք մեծ են 25-ից։
  30, 35, 40, 45,…
• Թվարկիր  14-ի պատիկ մի քանի թիվ։ Ո՞րն է 14-ի պատիկ ամենափոքր թիվը։
  14, 28, 42, 56 , …
• Թվարկիր 16-ի պատիկ մի քանի թիվ, որոնք փոքր են 60-ից։
  16, 32, 48
• Թվարկիր  9-ի պատիկ մի քանի թիվ, որոնք մեծ են 27-ից։
  36, 45, 54, 63, …
• Գրեք  15-ի  պատիկ մի քանի թիվ։ Ո՞րն է 15-ի պատիկ ամենափոքր թիվը։
  15, 30, 45, 60, …
• Ո՞րն է ամենափոքր եռանիշ թվի վեցապատիկը։
  100×6=600
• Ո՞րն է ամենամեծ  վեցանիշ թվի կրկնապատիկը։
  999 999×2=1 999 998
• Ո՞րն է ամենափոքր  հնգանիշ թվի քառապատիկը։
  10 000×4=40 000
• Ո՞րն է ամենափոքր  երկնիշ թվի քառապատիկը:
  10×4=40
• Սիրելի սովորողներ, այժմ ինքներդ կազմեք նմանատիպ առաջադրանքներ։
• Գտիր  97-ի  հնգապատիկը։
  97×5=485
• Գտիր  1-ի  տասնապատիկը։ 
  1×10=10
• Գտիր   43-ի  յոթապատիկը։
  43×7=485
• Գտիր  75-ի  վեցապատիկը։  
  75×6=450  
• Գտիր  33-ի  ութապատիկը։    
  33×8=264
• Թվարկիր  58-ի  պատիկ մի  քանի թիվ,  որոնք փոքր են 580-ից։
  58, 116, 174, 232
• Սիրելի սովորողներ, «Մխիթար Սեբաստացին թվերի աշխարհում» նախագծի շրջանակներում կազմեք «Ես սեբաստացի եմ» խաչբառ և խնդիրներ։

Առաջադրանքներ

Наши дела
— Я утром раньше всех встаю
И сам стелю постель свою.
— А я ботинки по утрам
Себе и брату чищу сам.
— Я тоже дома, чем могу,
На кухне маме помогу.
— Я без работы не сижу —
Сама в руках утюг держу. <…>
Немало дела детворе
В густом лесу, в широком поле,
На ферме, в доме, во дворе,
А главное — за партой в школе.

Задай вопросы к выделенным словам. Измени выделенные слова так, чтобы они отвечали на вопрос кто? или что?
Что постель, что ботинки, что утюг, что дела, что лес, что поле, что в школе .
Кто мама,

Напиши слова, которые обозначают одушевлённые (кто?) и неодушевлённые (что?) предметы.
Дериво, малчик, лес, мама, школа, сестра.

Кто? Что? /напиши по 5 слов, составь с ними словосочетания/
Силни, малчик, девочка. шар, книга .
Силни челавек упал. Малчик играет. Умная девочка. Балшой шар. Интересная книга.

Ես կուզեի տեսնել Հայաստանը տաս տարի հետո ավելի ուժեղ, հզոր: Մեր երկու թշնամիներին մենք ասեինք, թե ինչ ենք ուզում: Տնտեսապես և տեխնիկապես այնքան զարգացած լինեինք, որ չլինեին մեր երկրում աղքատներ և հարուստներ : Տաս տարի հետո ես կդառնամ մեր Հայաստանի համար հզոր ծրագրավորողներից մեկը, որը կնպաստի նրա ավելի ու ավելի զարգացմանը:

Ըստ հունական ավանդության ստեղծվել է փոքրասիական Պերգամոն քաղաքում, թագավոր Եվմենես II-ի (մ․թ․ա․ 197—159) օրոք։ Քաղաքի անունով կոչվել է պերգամենտ։ Պապիրուսի համեմատությամբ թանկ էր, սակայն՝ դիմացկուն, գրվում էր երկու երեսին և իրար վրա դնելով ստացվում էր այժմյան գրքի ձևը։ Հայերը գործածել են «մագաղաթ» անվանումով։

Մագաղաթի համար օգտագործվել է մանր և խոշոր եղջերավոր մատղաշ անասունների մորթին։ Ունեցել է մշակման տարբեր եղանակներ, որոնց դեղատոմսերը պահպանվել են հայերեն բազմաթիվ ձեռագրերում։ Հայերը մինչև 8-9-րդ դարերում օգտագործել են մագաղաթ, այնուհետ նաև թուղթ, որը գնալով տիրապետող է դարձել։

Հայերեն ամենամեծ մագաղաթյա ձեռագիրը «Մշո ճառընտիրն» է, որը ունեցել է 75×50 սմ մեծության 660 (այժմ՝ 600) թերթ՝ պատրաստված արջառի և երինջի կաշվից, ամենափոքրը՝ լուցկու տուփից փոքր է, պատրաստված նորածին ուլի մորթուց։

Մատենադարան կամ Երևանի Մեսրոպ Մաշտոցի անվան Մատենադարան, հին ձեռագրերի և փաստաթղթերի պահպանման և ուսումնասիրման կենտրոն, ձեռագրերի պահպանման աշխարհի ամենահարուստ կենտրոններից մեկը։ Ունի ձեռագրերի և միջնադարյան գրքերի աշխարհի ամենախոշոր հավաքածուներից մեկը։ Այստեղ պահպանվում են շուրջ 23000 ձեռագիր, հմայիլներ, պատառիկներ և 300 000 արխիվային փաստաթուղթ։ Ամեն տարի Մատենադարանն ունենում է շուրջ 50000 այցելու։

Հայերեն ձեռագիր մատյանների ամենախոշոր պահոցն է։ Այն ստեղծվել է 1921 թվականին՝ 5-րդ դարում ստեղծված Էջմիածնի մատենադարանի հիմքի վրա, և եղել է առաջին գիտահետազոտական հաստատությունը Հայաստանում։ Նախկինում այն կոչվել է Կուլտուր-պատմական ինստիտուտ։

Հայոց ցեղասպանության տարիներին ոչնչացվել են Արևմտյան Հայաստանի ոչ միայն մշակութային կենտրոնները, այլև հազարավոր ձեռագիր մատյաններ։ Հատկապես մեծ վնաս է կրել Կտուց Անապատը, որտեղ մինչև 1915 թվականը պահվում էր մոտ 500 կտոր ձեռագիր, սակայն միայն 202-ն է հաջողվել տեղափոխել Մատենադարան։ Բազմաթիվ ձեռագրեր փրկվել են եղեռնից մազապուրծ հայերի շնորհիվ։ Երևանի, Էջմիածնի և աշխարհի բազմաթիվ քաղաքների, այդ թվում՝ Երուսաղեմի, Վենետիկի, Վիեննայի, Նոր Ջուղայի, Բեյրութի, Մոսկվայի, Սանկտ Պետերբուրգի, Թիֆլիսի, Փարիզի, Լոնդոնի, Նյու Յորքի, Լոս Անջելեսի գրադարաններում ու թանգարաններում պահվում են շուրջ 30.000 հայերեն ձեռագրեր։

Հորիզոնական

1. Գտեք  ամենափոքր բնական թվի հնգապատիկը
   5 =Ե
2. Ամենափոքր քառանիշ թիվը կրկնապատիկ:
   2000=Ս
3. Գտեք ամենափոքր միանիշ  թվի կրկնապատիկը:

1. Ո՞րն է ամենամեծ միանիշ թիվը  :

9

1. Ո՞րն է ամենամեծ բնական թիվը
   9
2. Գտեք ամենափոքր բնական թվի հիսունապատիկը:
   50

Ուղղաձիգ

1. Գտեք  ամենափոքր երկնիշ թվի կրկնապատիկը։ 
   40
2. Գտիք ամենափոքր բնական թվի ինահազարապատիկը:
   9000
3. Ո՞րն է ամենափոքր զույգ  բնական  թիվը։ 
   10
4. Տ
   4000
5. Գտեք ամենափոքր բնական թվի  յոթանասունա պատիկը:

70

1. Երկուհարուր թվին աջից կցագրեք 0 թիվն:
   2000
2. Ո՞րն է ամենափոքր երկուտասնյակ թիվը:
   20
3. Որքան կմեծանա հարուր  թիվը եթե նրան աջից կցագրենք 0 թվանշանը:
   1000
4. Ինչ թիվ կստացվի եթե քառասունին աջից կցագրենք 0 թիվը:

400

Մենք այսօր մայրենի դասի փոխարեն հանդիպել ենք Արեգի հայրիկի հետ:
Ինձ դա շատ դուր եկավ: Մենք խոսում եինք լավ խնդիրների մասին և վատ: Նա մեզ բացատրեց հինգ հնչունեիր մասին: Եվ մենք վերջում խաղացինք մի խաղ : Այդ խաղի կանոները այսպես են, մենք առանձանում երեք թիմերի և ընտրում ենք մի նախադասություն, մենք պետք է այնպես անենք որ ինչու ասելու բան չլիներ: Եվ մենք հինգ պատասխան արեցինք:
Եվ հաղթեց ընկերությունը:

Առաջադրանքներ

1. Գտիր  7-ի  կրկնապատիկը։
   7×2=14
2. Գտիր  6-ի  եռապատիկը։ 
   6×3=18
3. Գտիր   8-ի  քառապատիկը։
   8×4=32
4. Գտիր  10-ի  հնգապատիկը։    
   10×5=50
5. Գտիր  4-ի  տասնապատիկը։    
   4×10=40
6. Թվարկիր  2-ի  պատիկ մի  քանի թիվ,  որոնք փոքր են 20-ից։
   2
7. Թվարկիր   3-ի պատիկ մի քանի թիվ։ Ո՞րն է 3-ի պատիկ ամենափոքր թիվը։
   3,6,9,12
8. Գրեք  6-ի  պատիկ մի քանի թիվ, որոնք փոքր են 54-ից։
   6, 12, 24, 36
9. Գրեք  8-ի  պատիկ մի քանի թիվ։ Ո՞րն է 8-ի պատիկ ամենափոքր թիվը։
   8, 16, 24, 32
10. Թվարկիր 7-ի պատիկ մի քանի թիվ, որոնք մեծ են 30-ից։
    35, 70, 63, 56
11. Թվարկիր  9-ի պատիկ մի քանի թիվ։ Ո՞րն է 9-ի պատիկ ամենափոքր թիվը։
    9, 18, 27, 36
12. Թվարկիր 10-ի պատիկ մի քանի թիվ, որոնք փոքր են 70-ից։
    10, 20, 30, 40
13. Թվարկիր  12-ի պատիկ մի քանի թիվ, որոնք մեծ են 24-ից։
    36, 48, 60, 72
14. Գրեք  13-ի  պատիկ մի քանի թիվ։ Ո՞րն է 13-ի պատիկ ամենափոքր թիվը։
    13, 26, 39, 52
15. Ո՞րն է ամենափոքր երկնիշ թվի վեցապատիկը։
    12
16. Ո՞րն է ամենամեծ  միանիշ թվի կրկնապատիկը։
    18
17. Ո՞րն է ամենափոքր  եռանիշ թվի տասնապատիկը։
    9999
18. Ո՞րն է ամենափոքր  քառանիշ թվի քառապատիկը:
    4000
19. Սիրելի սովորողներ, այժմ ինքներդ կազմեք նմանատիպ առաջադրանքներ։
    Ամենա մեծ վացանիշ թիվը:
    999 999
    Որն է ամենա փոքր քառանիշ թիվը:
    1000
    Գրիր այն թվերը որոնք մեծ են 987:
    999, 989, 988, 998
    Ամենա մեծ երկնիշ թիվը:
    99
    Ամենա մեծ միանիշ թիվը:
    9
20. Սիրելի սովորողներ, «Մխիթար Սեբաստացին թվերի աշխարհում» նախագծի շրջանակներում կազմեք «Ես սեբաստացի եմ» խաչբառ և խնդիրներ։